Gölpazarı’nın en çok sevilen tarihi lokantalarından biri Şubat 2022 tarihi itibari ile kasaba tarihinin tozlu raflarında yerini aldı. Görsel hafızamızda olduğu gibi gönül hafızamızda da yerini almış olan bu tarihi işletme, kasabayı ziyarete gelen herkesin uğrak yeri olan ve küçük büyük herkesin hafızasında mutlaka yer edinmiş ‘Çongur Lokantası’ndan başkası değildi.
Çongur Lokantası, kasabanın kalbi sayılan Hor-Hor çeşmelerinin hemen karşısındaki Cumhuriyet dönemi yapılarından olan iki katlı bir binanın ilk katında 1969 – 2022 yılları arasında hizmet vermiş büyükten küçüğe herkesin dimağında yer tutan 5-10 masadan oluşan küçük bir işletmedir. İşletmenin bitişik komşusu ise yine hemen sağında kapı girişine asılmış siyah beyaz Teksas – Tommiks kitapları ile hafızamıza kazınmış Çongur Lokantası kadar ünlü başka bir işletme olan ‘Ali Dere’nin Kitapçı Dükkânı’dır.
Hor-Hor çeşmelerinin bulunduğu bu alanı ziyarete gelen küçük büyük herkes yönünü hafifçe sağa doğru çevirdiğinde cama yazılmış sarı turuncu renkli ‘ÇONGUR LOKANTASI’ levhasıyla mutlaka göz göze gelmişlerdir. Hele kapısının önünde bej renkli 1973 model Murat 124’u görmüşler ise kendilerini daha bir şanslı sayarlar. Çünkü içerde Güngör amca servis yapmaktadır. Allah’ın selamını esirgememek hazır gelmişken sıcak çorbasından içmemek olmaz deyip, dört basamaklı beton merdivenlerden usulca çıkıp lokantaya girdiğinizde bu küçük kasaba lokantasının güler yüzlü sahibiyle karşılaşırsınız.
— Selamün Aleyküm Güngör amca.
— Ve aleyküm selam yeğen hoş geldin. Nerelerdeyin böyle? Uzun zaman yoktun ortalıkta.
— İş güç işte Güngör amca! Bizimkisi ekmek derdi…….!
— Ya Güngör amca! Ufaktan da olsa yaşadığın ilginç bir hatıran vardır, öyle değil mi?
— Olmaz mı yeğen bak sana onlardan birini deyiveren. Dinle….!
“Bir kış günü lokanta da çeşit olsun diye menüde yumurtalı ıspanak bulundurmak istedim. Her zaman sebze aldığım Çımışkı köyünden Ali isimli arkadaşımın yanına gittim.
“Ali bana 5 kilo ıspanak getiriver, çok acil tarafından olsun amma: Yarının menüsüne koydum.”
“Vallaha Güngör bu soğukta akşama kadar çalıştım, anam ağladı! Benim bahçeye gidecek ne mecalim var, nede gönlüm var. Bahçeyi biliyorsun, ıspanakların yerini de biliyorsun. Git istediğin kadar topla, para marada istemem hani.”
“Baktım Ali’yi bir türlü ikna edemiyorum atladım bizim taka Murat-124’e doğru Çımışkı bahçelerine…. Arabayı yolda park ettim. Çamura bata çıka sonunda ıspanak tarlasına ulaştım. Epey bir ıspanak topladım. Topladım da ayazdan ellerim sızım sızım sızılamaya başladı. Üstüm başım da bir o kadar çamur içerisinde kaldı. Gerisini sen düşün artık!”
“Azından da olsa ıspanak toplayıp eve geldim. Bir taraftan soğuktan büzüşmüş ellerimi ovuşturuyor, diğer taraftan Ispanak kasasını indirmeye çalışıyordum. Bir taraftan da halimi gülerek beni seyretmekte olan Ayten teyzene sesleniyordum. “
“Ayten, bundan sonra pazardan ıspanak, başka sebze, meyve alırken sakın pahalı, mahalı deme! Şu ıspanakları toplayana kadar yarı ömrüm geri gitti. Bu işin zor olduğunu biliyordum ama bu gün daha iyice anladım. Çiftçilik yapan insanların ellerini öpmek lazım!”
— İşte böyle yeğen! Aklıma öylesine geldi birden. Ne zormuş çiftçilik…….
Yapılan bir iki sıcak muhabbetin ardından metal tabak içinde servis edilen mercimek çorbasının tadı sizi çocukluğunuza götürecektir…
Çongur Lokantasının hizmet verdiği bu yer aslında lokantanın ikinci ve son olarak hizmet verdiği yerdir. Lokanta günümüz yerine 1969 yılında taşınmıştır. İki katlı bu binanın üst katı kasabaya Polis Karakolu olarak yıllarca hizmet etmiş, alt katın tamamı ise Osman Kadı (İleri) olarak bilinen nahiyenin son kadısının en büyük oğlu Mehmet Adil İleri tarafından ‘Yeni Merkez Lokantası’ adı ile işletilmiştir. Bir müddet sonra Mehmet Adil İleri tarafından kapatılan lokanta, yine aynı isim altında Düzceli aşçı olan Hanefi Taşkın tarafında kısa süreliğine işletilmiştir. Restoranın yeniden işletmeye açıldığı günlerde kasabaya gelen basın ve yayın turizm müdürlüğü tarafından restorana turizm belgesi verilmiştir. Restoran Gölpazarı’nın ilk turizm sertifikalı restoranı olmuştur. Altı ay kadar Hanefi Taşkın tarafından işletilen restoran daha sonra bazı istenmeyen hadiseler sonucu kapanmış ve depo olarak kullanılmaya başlanmıştır. Halil Çongur’dan edindiğimiz bilgiye göre Çongur lokantasının ilk yeri eski adı ile Bulvar Meydanı üzerinde bulunan Şehir Lokali’nin hemen çaprazında aynı isimle hizmet vermekte imiş. Yeni yerine taşınmazdan önce ise karşısında bulunan Hükümet konağının ardiyeliği olarak kullanılmakta imiş. Restorann bulunduğu bina hakkında elde edinebildiklerimiz dışında Gölpazarı’na sonradan gelen Çongur ailesi hakkında malumat verelim isterim:
‘Yıl 1921, ülke düşman işgalindedir. Bilecik’te bu işgalden fazlasıyla nasibini almış, halk her şeyini bırakmış daha güvenli alanlara kaçmaktadır. Savaş; Bileciğin tanınmış ailelerinden biri olan Çongurlar lakabıyla tanınan aileyi de birbirinden koparacaktır. Yunan işgali acımasız yüzünü göstermiş üç kardeşten oluşan Çongur ailesi de vatanın daha güvenli bölgelerine dağıtılmıştır. Genç bir delikanlı olan Mehmet Çongur’un gönderildiği bölge Gölpazarı’dır. Ailenin diğer fertleri Kütahya ve Adapazarı’na gönderilirler.
Savaş nedeniyle ailesinden kopan Mehmet Çongur; bu küçük kasaba da zamanla kendine yeni bir yaşam hazırlamış ve Bulvar Meydanında ilk lokantasını açmıştır. Kasaba ve halkına iyice alışan Mehmet Çongur kısa bir süre sonunda Gölpazar’lı genç bir hanım olan Mirat hanımla tanıştırılır. Mehmet ve Mirat çiftinin izdivaçlarının hemen ardından bir erkek ve bir kız çocukları dünyaya gelecektir. Erkek çocuk, kasaba halkının gönlüne taht kurmuş Güngör Çongur’dur. Mehmet Çongur artık Gölpazarlı’dır ve kendisini de Gölpazarlı’dan daha fazla Gölpazarlı hissedecektir. Bulvar Meydanı, kasabanın zerzevat pazarının da kurulduğu ticaret yönünden oldukça faal bir caddesidir. Terzi Şadan, Kabacanın berber dükkâni, Reşat amcanın tekel dükkâni, Çakır Ahmet’in dükkâni, Cote Mehmet’in kahvehanesi, Kıroğlu Hüseyin’in Kıraathanesi ve zamanın öğretmenlerinin ve dahi kasabanın ileri gelenlerinin buluşma yeri olan Şehir Lokali de bu cadde üzerinde ardı ardına sıralanmaktadır!
Mehmet Çongur’un vefatından sonra lokanta oğlu Güngör Çongur tarafından aynı isimle ilk açıldığı yer olan Bulvar Meydanın da hizmet vermeye devam etmiştir. 1969 yılına geldiğimizde ise lokanta daha merkezi olan ve aynı zamanda da Salıpazarının da kurulduğu herkesi tarafından bilinen günümüz yerine taşınacaktır. Güngör Çongur’un vefatından sonra lokanta Halil, Haluk ve Haldun kardeşler tarafından işletilecektir. Emeklilik nedeniyle Şubat 2022 tarihinde kapısına kilit vurulan bu lokanta, 2023 yılının Haziran ayında Gölpazarı Belediye Başkanlığı’nın girişimleri sonucu ‘Tarihi Restoran ve Kahvaltı Salonu’ olarak yeniden açılmıştır. Her Gölpazarlı’nın hafızasında mutlaka yer edinen bu küçük kasaba lokantası şimdilerde ilçeye gelen misafirlere kaldığı yerden hizmet etmeye devam etmektedir.